Erekbllim (Teleologie)

[Siyabend]

Doğadaki bütün varlıkların bir sonu (telos, Yunanca son), —çok kez tanrının ya da alınyazısının, takdiri ilahinin istediği— belirli bir amacı olduğu yolunda bir varsayım. Bu açıklamanın en ileri götürülmüş biçimini, Bernardin de Saint-Pierre'de (18. yüzyıl) görürüz.

O, eğer elma ağacın dalında asılı duruyorsa, bu insanın onu kolaylıkla ele geçirebilmesi içindir; eğer Balkabağı bir ağaçta değil de yerde bitiyorsa, bu balkabağının gelip geçenlerin başına düşmemesi içindir, vb. diyordu. Bu varsayım, zamanımızda bile, bazı doğabilim uzmanlarınca, daha az karikatürümsü bir biçimiyle benimsenmektedir.