163 Yıl Sonra Askerler Birca Belek'ten Çekiliyor

[Siyabend]

Botan Beyliği ve Osmanlı İmparatorluğu arasında 163 yıl önce yaşanan son savaştan beri askeriyenin denetiminde olan Bırca Belek boşaltılıyor.

Kürtler açısında siyasi, tarihi ve kültürel değeri büyük olan Mir Bedirxan hükümdarlığındaki Botan Kürt Beyliği'nin yönetim merkezi olan Bırca Belek, yıllar sonra tekrar halka açılacak. 4 bin yıllık tarihe sahip olduğu tahmin edilen Birca Belek, Gutti İmparatorluğu tarafından Cizre'yi saran surlarla birlikte inşa edildiği tahmin ediliyor. 365 odalı yapısı ve mimarisiyle hayranlık uyandıran tarihi mekanın içinde hükümdar makamı, karargâh, mescit, dershane, hayvanat bahçesi gibi çok sayıda hizmet edecek şekilde tasarlanmış.

Osmanlı İmparatorluğu ve Botan Beyliği arasında 1847 yılında yaşanan savaştan sonra 163 yıldır zaman zaman kışla olarak kullanılmakla birlikte askeriyenin denetiminde kalarak, halka kapatıldı. Botan Beyliği'nin yönetsel ve idari işlerini yürütüldüğü yer olan Birca Belek'in bir bölümü de ünlü Kürt Destanı Mem û Zîn'in kahramanı olan Mem'in kaldığı yer olması itibarıyla 'Mem û Zin Zindanı' olarak biliniyor. Zındanın cephanelik olarak kullanılması ve tarihi duvarların askerler tarafından hedef tahtası olarak kullanılması halkın ve sivil toplum örgütlerinin yoğun tepkisine neden olmuştu.

CİZRE BELEDİYESİ BAŞVURU YAPMIŞTI

Tarihi ve kültürel miras değeri ve halkın yoğun talepleri sonucu Cizre Belediyesi, Bırca Belek'in boşaltılarak turizme açılması için 2005 yılından itibara bir çok defa ilgili kurumlara başvuruda bulunmuştu. Konuya ilişkin bilgi veren ÇEKÜL Vakfı Şırnak İl Temsilcisi ve Cizre Kültür Koruma Girişimi Abdullcabbar İğdi, Cizre Belediyesi Meclis üyesi olduğu dönemde kendisinin Bırca Belek'in boşaltılması için meclis tarafından görevlendirildiğini ifade etti. Askeriyenin Nur Mahallesi'nde bulunan Türkiye Kömür İşletmeciliği'ne (TKİ) ait alanın hazine tarafından askeriyeye tahsis edilmesine yönelik öneri yaptıkların ifade etti.

İğdi, 2005 yılından beri kalenin boşaltılması için Kültür Bakanlığı, Şırnak İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü ve diğer ilgili kurumlara gereken başvuruları yaptıkların kaydetti. Kültür Varlıklarını Yerellere Devredilmesi Hakkındaki Kanun'un bir süre önce TBMM'den geçtiğini ifade eden İğdi, yaptıkları başvuruların bakanlık tarafından onaylandığı ve askeriyenin 2009 yılının sonunda Bırca Belek'i boşaltmasına karar verdiğini dile getirdi. İğdi, 12 Şubat tarihine kadar kalenin Milli Emlak Müdürlüğü'ne devredilmesi gerektiğin söyledi. Cizre Belediyesi bünyesinde hala Koruma, Uygulama ve Denetleme Büroları (KUDEB) kurulmadığı için Bırca Belek'in belediyeye devredilmediğini belirten İğdi, "Belediye kültürel yerlerin devreni almak için biran önce bu kurulu oluşturmalıdır" dedi.

ANF NEWS AGENCY