Karneades

[Siyabend]

(M.Ö. 215 - 129) Yunan filozofu. Kyrene'de doğan Karneades, Yeni Akademicilerin en ünlüsüdür. Derin bir filozof ve eşsiz bir hatip idi. Roma'ya elçi olarak gönderilince halk önünde felsefe meselelerini tartışma fırsatı buldu; bir gün adaleti övdüğü, ertesi gün yerdiği, ama her ikisinde de aynı heyecanla dinlendiği söylenir.

Karneades olasıcılık'ın kurucusudur. Öğretisinin amacı, Stoacıların duyumculuğunu, kesinlik nazariyesini, Tanrının varlığını ve yüce iyilik fikrini çürütmekti. Karnaedes'e göre tasavvurlar sağlam bir ölçüt olmadığı gibi, akıl da sağlam bir ölçüt sayılamaz. Akıllı insanın yapabileceği tek şey, en doğru bulduğu (çeşitli olasılık dereceleri vardır) tasavvuru onaylamaktır. Ama bu tercihler hiç bir gerçek görüşü veya onayı ihtiva etmez.

Karneades'te, hitabet, bir ikna ve zihni şu veya bu tasavvura çelme sanatıdır. Karneades'ten bugüne yazılı metin kalmamıştır; bundan ötürü, görüşleri ancak Klitomakhos aracılığı ile tanınır. Cicero ve Sextus Empiricius bu kaynaktan yararlandılar.