Avrupalı yapımcı ve yönetmenler Güney Kürdistan’da linç edilerek katledilen Ezidi kızı Xatu Dua’yı konu alan iki belgesel film yapıyor. Filmelere Kürdistan Kültür Bakanlığı da destek vereceğini açıkladı.
Güney Kürdistan’da son yıllarda kadına yönelik şiddet vakaları ve intiharlar gündemin ilk sıralarına yerleşti. Özellikle Ezidi Kürt kızı Xatu Dua’nın vahşi bir şekilde katledilmesi gözleri bir kez daha bölgedeki kadının durumuna çevirdi.
Kürt kızı Xatu Dua’nın linç görüntülerinin dünya basını tarafından gösterilmesinden sonra Kürt ve Avrupa basınında geniş yankı bulmuş, binlerce protesto notası ve e-mail Avrupa ülkelerinden Güney Kürdistan hükümetine ve partilerine gönderilmişti. Güney Kürdistan hükümeti ve liderliğini zorlayan bu durum bölge hükümetinin kadına yönelik bazı önlemler geliştirmesini ve dile getirmelerini beraberinde getirdi.
Kürdistan Bölge Başkanı Mesut Barzani konuya ilişkin yaptığı açıklamada, bundan sonra kadın haklarını koruyacaklarını, bundan kadını gözeteceklerini ve kadınlara şiddet uygulayanları cezalandıracakları yönünde mesajlar verdi. Barzani, bundan sonra ‘’gazyağı’’ ve ‘’tüp patlaması’’ sonucu yandığı ileri sürülen kadınların ailelerinin soruşturulacağını söyledi.
FİLME KÜLTÜR BAKANI DA DESTEK VERECEK
Kürtlerin itibarının Dua olayı ile dünya kamuoyunda zarar gördüğünü söyleyen Güney Kürdistanlı yetkililer bunun için her türlü projeye yardım edeceklerini belirtti. Kürt kızı Dua ve Kürt kültür yaşamı için yapılması planlanan belgesel filme destek sunacaklarını kaydettiler. Avrupa ve Kürdistan’da gösterime girecek olan dokümanter filmin Güney Kürdistan Kültür Bakanlığı tarafından gereken desteğin sunulacağı bildirildi.
İsviçre’den üç kişilik bir heyet tarafından organize edilen filmi İsviçre hükümeti ve Cenevre üniversitesi destek sunuyor. Dokümanter filmin yönetmeni Cevdet Sufi, İsviçre hükümetinin Eğitim Bakanlığı’na bağlı çocuk hakları bölümünde görevli. Cenevre Üniversitesi sinema bölümü başkanı ve fotoğraf sanatçısı Carolina Quoveyn filmin yönetmen yardımcılığını yapıyor. Qouveyn, aynı zamanda filmin montajını yapacak.
İKİ BELGESEL FİLM
Gazeteci Xuşka Rojhelat da filmin yapımında rol alan kişiler arasında bulunuyor. Heyet yaptığı açıklamada, Kürt kültürünü ve kadınların yaşam kültürünü belgesel tarzı hazırlayacaklarını, Kürt partileri ve yöneticileri ile görüşeceklerini belirtti. Heyet, film için halkın konuya ilişkin görüşlerini alacaklarını ifade etti.
Biri 52 dakika, diğeri 1 saat 30 dakika olan iki belgesel filmi hazırlayacak olan ekip 52 dakika filmin Avrupa için,1 saat 30 dakika olan filmin ise Kürdistan için hazırlanacağını kaydetti. Film ekibi Dua’nın doğduğu ve Ezidilerin çoğunlukta bulunduğu Şexan, Behşika gibi yerlerde hazırlıklarını sürdürüyorlar. Filmin sponsorluğunu ise Cenevre üniversitesi ve İsviçre TSR televizyonu yapıyor.
Dua’nın ölümünden sonra Güney Kürdistan hükümeti bir dizi açıklama yaparak, bundan sonra kadına yönelik şiddete izin verilmeyeceğini ve kadına şiddet uygulayanlar veya intiharlarına sebebe olanlar hakkında sert cezalar uygulayacaklarını belirtseler de kadın hakları savunucuları bunları yetersiz buluyor.
KADINLARDAN KÜRT LİDERLERE ÇAĞRI
Bunun için parlamentoda kadın haklarına ilişkin kısmi düzenlemeler yapıldı. Kadın hakları savunucuları ise yapılan düzenlemeleri Kürdistan’da kadına yönelik fiziki ve manevi şiddeti ortadan kaldırılamayacağı eleştirisinde bulunarak ciddi bulmadıklarını ifade etti.
Bölge liderleri ve yöneticilerine seslenen kadınlar, ‘’önce-onlar kendi evlerinde, ailelerinde ve aşiretlerinde bulunan ve korkudan seslerini çıkartmayan Dua’ları özgür bıraksınlar’’ diyerek tepki gösterdiler. Sadece kadının özgürlüğü ve hakları üzerinde açıklamalar yapmakla kadın sorunun çözülmeyeceğini ifade eden kadın hakları savunucuları ancak uygulama ile sorunun çözülebileceğini kaydetti.
Kadın hakları savunucuları bu güne kadar güneyli hiçbir liderin veya yöneticinin eşlerini, kızlarını veya ailelerini bir kadın kongresinde, konferansında veya gösterisinde görmediklerini belirtiyor. Bu nedenle Kürt kızı Dua için yapılacak dokümanter filmin tarafsız olmasını, Güney Kürdistan’da kadının ve yaşam kültürünün gerçek boyutları ile verilmesini talep ediyorlar.
