Santur

[Siyabend]

Santur, (farklı deyişlerle santur, santour, santoor ), İran ve Hindistan kökenli bir çalgıdır. Yamuk şeklinde genellikle ceviz ve benzeri egzotik ağaçlardan yapılan bir kutu şeklinde olan klasik bir santurda, 72 ila 160 telden oluşur. Bu teller üzerine, yine ahşaptan yapılan küçük çekiçlerle (baget) vurma yoluyla çalınmaktadır. Bir Kitara türü olan enstrüman, biçimsel olarak kanuna benzer. Yaklaşık 3500 yıllık bir geçmişi olan santur, kimilerine göre Tevrat’ta bahsedilen “Psanterin” sözünden gelmedir. İbranilerde, Mısır, Avrupa ve İran’da küçük değişimler göstererek kullanılmış. Türkiye’de ise 19 ve 20. yüzyıl başlarında kullanılan santur, Santurî Ethem Bey (EThem Ef, 1855-1926) ve Ziya Santur ( 1862-1952) tarafından icra edildi. Amerika’da (Hammered Dulcimer), Çin’de (Yangtjin),İsviçre,Almanya ve Avusturya’da (Hackbrett), Fransa’da (Tympanon), Macaristan’da (Cimbalom), İrlanda’da (Tiompan), Yunanistan’da (Santuri), Türkiye ve İran’da (Santur), Romanya’da (Timbal) ve Hindistan’da (Santoor) gibi farklı adlar altında ve değişik formlarda (iki telli, dört telli, 12 perde, 19 perde vb.) kullanılmış ve kullanılmaktadır. Santur hakkında söylenegelen bir efsaneye göre, İran’da "kadın sesine benzediği" gerekçesiyle Şah tarafından 500 yıl boyunca yasaklanan çalgının kesintisiz kullanımı, 1800 yıl önce İran çıkışlı olsa da, 3500 yıl öncesi Mezopotamya’ya dayanmaktadır.

http://www.juzztv.com/watch_video.php?v=SB9R21G3YGH7